Ağustos ayında Hindistan Ay’a inen dördüncü ve Ay’ın güney kutbuna yakın bir yere inen ilk ülke olmayı başardı. İnişten bu yana, Hindistan uzay ajansı ISRO’nun iniş aracı ve keşif aracı iniş alanındaki sıcaklığı ölçmek ve Ay toprağının bileşimini analiz etmek için deneyler gerçekleştirdi ve ardından kapatıldı. Ama bir süredir keşif aracı ile bağlantı kurulamıyor.
Bu bağlantı sorununa rağmen görev, su buzunu, yüzey altındaki hareketi tespit etmek ve insanlık tarihinde ilk kez Ay’ın güney kutbundaki sıcaklığı ölçmek suretiyle büyük bir başarı elde etti. Ama görünüşe bakılırsa bu başarı, en azından Çinli yetkililere göre, anlatıldığı kadar etkileyici değil.
Çinli yetkili, Hindistan’ı doğru söylememekle suçluyor
Çin’in kendi Ay programının babası olarak anılan Ouyang Ziyuan ise, Çince yayın yapan Science Times gazetesine verdiği demeçte Hindistan’ın Chandrayaan-3 Vikram Lander’ının Ay’ın güney kutbuna inişi hakkında doğru söylemediğini savunuyor. Ona göre araç uzakta, 69 derece güney enleminde bulunuyor. Dünya’da bu enlem çizgisi Antarktika Dairesi’nin içinde yer alırken, Ay’da güney kutbunun 88,5 ve 90 derece enlemleri arasında bulunuyor.
Science Times’a verdiği demeçte Ziyuan, Çin’in uzay programını övmeyi de ihmal etmedi. Çin’in 2010 yılında Chang’e-2’nin fırlatılmasından bu yana yörünge ve iniş araçlarını doğrudan Dünya – Ay transfer yörüngesine gönderebilme kapasitesine sahip olduklarını, Hindistan’ın fırlatma araçlarının sınırlı kapasitesi nedeniyle henüz bunun gerçekleştirmesinin mümkün görünmediğini iddia etti. Ayrıca Çin’in kullandığı motorun da çok daha gelişmiş olduğunu belirtti.
Peki, Hindistan aslında ne demişti?
Hindistan’ın teknik olarak Ay’ın güney kutbuna iniş yapmadığını öne sürmek yanlış olmayabilir, ancak bu zaten Hindistan Uzay Araştırma Örgütü (ISRO) tarafından iddia edilen bir şey değil. İniş aracı Ay’ın güney kutbuna yaklaşık 600 kilometre mesafeye iniş yaptı ve NASA’nın Lunar Reconnaissance Orbiter (Ay Keşif Yörünge Aracı) tarafından görüntülendi.
ISRO, Güney Kutbu’na tam olarak olmasa da, diğer tüm ülkelerden daha yakın bir yere iniş yaptığı konusunda her zaman net oldu. Bu oldukça etkileyici bir başarı ve Güney Kutbu’nda olmasa bile Ay toprağının ilginç kimyasal yapısı hakkında bize bilgiler veren bir görev.